Walka na pięści jest jednym z najstarszych sportów, znanym już w starożytnej Grecji i Rzymie[1]. Znajdował się on w programie antycznych igrzysk olimpijskich. Statyczne bijatyki dwóch zawodników były bardzo brutalne i czasem kończyły się śmiercią. Walki te, toczone z minimalną ilością reguł, niewiele miały wspólnego z boksem − sportem, jaki narodził się w 1719 roku w Anglii. Walczący nie nosili rękawic i zadawali ciosy dopóki któryś z nich nie został znokautowany lub opadł z sił. Zręby współczesnego zawodowego boksu wywodzą się od opublikowanych w 1867 roku w Wielkiej Brytanii zasad zwanych Queensberry Rules, które po raz pierwszy wprowadziły wymóg zakładania rękawic. Początkowo współistniały one z zasadami londyńskimi, jednak do końca XIX wieku praktycznie je wyparły i walki w rękawicach stały się standardem. W roku 1916 podjęto ważną decyzję o ograniczeniu oficjalnych zawodowych walk o mistrzostwo świata do 15 rund po trzy minuty każda, z jednominutowymi przerwami. W latach 80. XX wieku zawodowe walki ograniczono do 12 rund.
Ciosy bokserskie stanowią podstawowy element techniki w walce bokserskiej, ciosy bokserskie są prawidłowe jeżeli zadawane są przednią, wypchaną częścią zamkniętej rękawicy (często oznaczoną na biało) w przednie i boczne części głowy (do linii uszu) oraz powyżej pasa z przodu i z boku do linii ramion opuszczonych luźno wzdłuż tułowia, rozróżnia się: ciosy sierpowe, ciosy proste, ciosy z dołu. W zależności od tego która ręka zadaje ciosy rozróżnia się ciosy prawe i lewe; w zależności od celu, w który wymierzony jest cios, dzieli się je na ciosy na górę (w głowę) i ciosy na dół (w tułów); w zależności od ich zasięgu wyróżnia się ciosy krótkie i długie.
- Ciosy proste - ciosy bokserskie najczęściej stosowane w walce, charakteryzujące się duża szybkością i skutecznością, stosowane są w ataku na dystans i w półdystansie oraz jako kontrciosy w obronie, rozróżnia się cztery podstawowe ciosy proste: lewy prosty na górę (w głowę), lewy prosty na dół (w tułów), prawy prosty na górę (w głowę) oraz prawy prosty na dół (w tułów). W angielskiej terminologii bokserskiej cios wykonywany tą ręką, po której stronie znajduje się wysunięta do przodu noga określa się jako jab, zaś przeciwną ręką jako cross.
- Ciosy sierpowe - ciosy boczne które dochodzą do przeciwnika z boku, trafiając w boczne części głowy oraz tułów, stosowane najczęściej w półdystanse, ciosy sierpowe charakteryzują się silną pracą skrętną tułowia z przeniesieniem ciężaru ciała w kierunku ciosu przy współudziale pracy nóg, bioder i barków. Podstawowymi ciosami sierpowymi są lewy sierpowy, prawy sierpowy, lewy sierpowy wydłużony oraz prawy sierpowy wydłużony. W angielskiej terminologii określane jako hook.
- Ciosy z dołu (podbródkowe, haki) - ciosy bokserskie zadawane są ręką ugiętą w łokciu, stosowane w półdystansie i w zwarciu, w ataku i obronie, podstawowymi ciosami z dołu są prawy z dołu i lewy z dołu. W angielskiej terminologii określane jako uppercut.
Pozycje obronne
- Odskok - element techniki stosowany w obronie, w którym bokser wychodzi poza zasięg ciosów przeciwnika przez odbicie z obu nóg. Odskok jest skuteczną obroną bierną przed każdym rodzajem ciosów.
- Odchylenie - element techniki stosowany w obronie polegający na cofnięciu tułowia poza zasięg ciosów przeciwnika, przy czym nogi i biodra ustawione w pozycji bokserskiej pozostają nieruchome, odchylenie stosowane jest w obronie przed ciosami prostymi na górę oraz ciosami sierpowymi.
- Garda - element techniki stosowany w walce bokserskiej jako obrona bierna; polega na takim ustawieniu rękawic i przedramion, by chroniły boksera przed ciosami przeciwnika.
- Zakrok - cofnięcie nogi do tyłu w celu uniknięcia ciosu i następnie wyprowadzenia kontry.
Kategorie wagowe w boksie amatorskim:
| Kategoria | Limit Wagowy |
|---|---|
| Papierowa | 46-49 kg |
| Musza | do 52 kg |
| Kogucia | do 56 kg |
| Lekka | do 60 kg |
| Lekkopółśrednia | do 64 kg |
| Półśrednia | do 69 kg |
| Średnia | do 75 kg |
| Półciężka | do 81 kg |
| Ciężka | do 91 kg |
| Superciężka | powyżej 91 kg |
Sprzęt ochronny:
- Kask ochronny - sprzęt ochronny boksera zabezpieczający części głowy (łuki brwiowe, uszy) przed urazami; najczęściej wykonywane są ze skóry, wewnątrz wypełnione gąbką. Używanie kasków ochronnych jest obowiązkowe w boksie amatorskim we wszystkich walkach i na każdych zawodach.
- Ochraniacze podbrzusza - inaczej suspensoria, jest to podpaska mosznowa wykonana z tkaniny elastycznej w kształcie woreczka przymocowanego tasiemkami do paska opasującego biodra, ochraniacz stosowany jest obowiązkowo.
- Ochraniacze zębów i warg - tzw. gumowa szczęka, część wyposażenia osobistego boksera, wykonane są z miękkiego tworzywa (najczęściej kauczuku) w kształcie półokrągłej rynienki, którą można dopasować do górnej szczęki, ochraniacz ten zabezpiecza przed utratą zębów i rozbiciem warg, gdyż siła ciosu jest amortyzowana przez miękką i gładką powierzchnię; ochraniacz stosowany jest obowiązkowo.
Urządzenia treningowe
- Gruszka bokserska - potocznie nazywana również kukurydziakiem, jest to worek skórzany przypominający kształtem gruszkę o średnicy około 25 cm i wysokości 35 cm, wypełniony grochem, kukurydzą, ścinkami szmat lub kawałkami gumy, przymocowany linką do sufitu, stosowany w treningu bokserskim do ćwiczenia ciosów zadawanych na głowę przeciwnika.
- Worek treningowy - jest to worek w kształcie walca (występuje w wielu rozmiarach) przymocowany linką bądź łańcuchem do sufitu, stosowany do ćwiczenia wszystkich ciosów.
- Głowica na sprężynie - przyrząd bokserski stosowany w treningu do ćwiczeń wyrabiających wyczucie dystansu, refleks i celność ciosów. Głowica na sprężynie zbudowana jest z metalowej podstawy, do której na środku przymocowana jest sprężyna zakończona metalowym prętem z urządzeniem do regulowania wysokości przyrządu, na końcu pręta znajduje się piłka skórzana wypełniona powietrzem, w czasie ćwiczeń wysokość górnej części głowicy nie powinna przekraczać wysokości głowy ćwiczącego.
- Piłka na gumie - to piłka wykonana z miękkiej skóry, wewnątrz posiada dętkę napełnioną powietrzem, umieszczona w siatce ze sznurka, zawieszona jest na cienkiej gumie na wysokości głowy, stosowana w ćwiczeniach doskonalących wyczucie odległości i rytmu oraz refleks zawodnika.